به نقل از «تقریب»

تواتر "حدیث غدیر" از نگاه علمای اهل سنت

تاریخ انتشار: ۱۷ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۶۷۵۵۸

به گزارش خبرگزاری تقریب: بسیاری از اعاظم اهل تسنن از جمله نسائى، حاکم نیشابورى، مسلم، امام احمد، ترمذى، ابن ماجه، ابن عساکر، بخارى و... در کتاب‌هاى خود به غدیر اشاره کرده‌اند.

احمد بن حنبل در مسندش گفته است: پیامبر(ص) در غدیر خم فرمود: آیا شهادت نمى‌دهید که من از هر مؤمنى به خود او سزاوارتر و اولی هستم؟ همه گفتند: آرى! فرمود: هر که من مولاى اویم، این علىّ مولاى او است، خداوندا! دوست داشته باش هر که او را دوست دارد و دشمن بدار هر که او را دشمن بدارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 
ابوریحان بیرونی در کتاب "الآثار الباقیه عن القرون الخالیه" غدیر را از اعیاد اهل اسلام برشمرده و ابن طلحه شافعی در کتاب "مطالب السوول" می‌نویسد: "امیرالمومنین(ع) در شعر خود از روز غدیر خم یاد کرده و این روز، روز عید و گردهمایی است".
 
بسیاری از بزرگان اهل سنت حدیث غدیر خم را متواتر، صحیح و یقینی دانسته‌اند.
 ذهبی متوفای ۷۴۸ قمری در کتاب سیر اعلام النبلا جلد١٤، در ترجمه ابن جریر طبری متوفای ۳۱۰ قمری می‌نویسد: "طبری طرق حدیث غدیر را در چهار جزء جمع کرده که بخشی از آن را من دیدم و به خاطر وسعت روایات موضوع بهت‌زده شده و به وقوع این خبر جزم پیدا کردم".  و هم او در تذکره الحفاظ جلد دوم کتاب خود می‌نویسد: «یک جلد از مجلدات طرق حدیث غدیر را که طبری جمع‌آوری کرده دیدم به خاطر وسعت روایاتش مبهوت کار طبری و این حدیث گردیدم.»
 
حدیث غدیر در آثار اهل سنّت
بزرگان اهل سنت به طریق مختلف حدیث غدیر خم را نقل کرده اند. مهم ترین کتب ایشان که بر حدیث غدیر مهر صحت  گذاشته اند به شرح ذیل است:
 
۱. سنن ترمذی: زید بن ارقم عن النبی(ص) قال: من کنت مولاه فعلی مولاه.

۲. مصنف ابن ابی شیبه: حدثنا مطلب بن زیاد عن عبدالله بن محمد بن عقیل عن جابر بن عبدالله قال: کنّا بالجحفة بغدیر خم إذا خرج علینا رسول الله فأخذ بید علی فقال: من کنت مولاه فعلی مولاه.

۳. المعجم الکبیر للطبرانی: عن أبی إسحاق الهمدانی قال سمعت حبشی بن جناده یقول: سمعت رسول الله(ص) یقول یوم غدیر خم: اللهم من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و انصر من نصره و اعن من اعانه. همچنین وی حدیث مذکور را به همین طریق از زید بن ارقم، ابو ایوب انصاری و بریده نقل می کند.

۴. تفسیر ابی السعود و تفسیر اللباب لابن عادل: در این دو کتاب در تفسیرآیه  سأل سائل بعذاب واقع وارد شده است: می گویند سائل، حارث بن نعمان فهری بود و علت نزول آیه این است هنگامی که قول پیامبر مبنی بر اینکه هر که من مولای اویم پس علی مولای اوست به گوش او رسید، سوار بر ناقه خود شد و پیش پیامبر آمد و گفت: ای محمد! امر کردی ما را که شهادت بدهیم خدایی جز خدای واحد نیست و اینکه تو فرستاده از جانب اویی و ما آن را پذیرفتیم. امر کردی پنج بار در روز نماز بخوانیم و زکات اموالمان را بدهیم و ما قبول کردیم. امر کردی که در هر سال یک ماه روزه بگیریم و حج بگزاریم و ما پذیرفتیم؛ ولی به اینکه پسر عمت را بر ما برتری دهی، هیچ گاه راضی نمی شویم. ایا آنچه گفتی، از جانب خودت بود یا از جانب خدا؟ پیامبر فرمود: به آن خدایی که کسی غیر از او خدا نیست قسم که آن را از نزد خداوند گفتم. پس در این وقت حارث می گوید: خدایا! اگر آنچه محمد می گوید، حق است، از آسمان بر ما سنگی فرود آر یا عذابی بر ما نازل کن! پس به خدا قسم، به ناقه اش نرسید، مگر اینکه خدا سنگی به جانبش پرتاب نمود که از مغز سرش وارد شد و از دبرش بیرون آمد و کشته شد.
 
۵. الدر المنثور عن ابی هریره: لما کان یوم غدیر خم و هو یوم ثمانی عشر من ذی الحجة قال النبی(ص):"من کنت مولاه فعلی مولاه فانزل الله الیوم اکملت لکم دینکم".شگفت اینکه صاحب این کتاب پس از نقل این یک حدیث، آن را ضعیف و غیر قابل اطمینان دانسته است و ما در فصل بعد، راویان حدیث غدیر را از نگاه خود ایشان مورد بررسی قرار می دهیم.
 
۶. تفسیر ابن کثیر: در شأن نزول ایه (یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک...) می‌گوید: و قد روی ابن مردویه من طریق ابی هارون عن ابی سعید خدری انها نزلت علی رسول الله(ص) یوم غدیر خم حین قال لعلی:"من کنت مولاه فعلی مولاه" ثم رواه عن أبی هریره و فیه انه الیوم الثامن عشر من ذی الحجه یعنی مرجعه من حجة الوداع.
 
۷. تفسیر آلوسی: در شأن نزول همین آیه می گوید: عن ابن عباس (رضی الله تعالی عنه) قال: نزلت هذه الایة فی علی (کرم الله وجهه) حیث امر سبحانه ان یخبر الناس بولایته فتخوف رسول الله أن یطعنوا فی ذلک علیه فاوحی الله تعالی الیه هذه الایة فقام بولایته یوم غدیر خم و أخذ بیده. فقال (علیه الصلاة و السلام): "من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه؛ این ایه زمانی نازل شد که خداوند ابلاغ ولایت علی به مردم را به پیامبر امر فرمود و آن حضرت از طعن مردم بر این خائف بود.
 پس این آیه نازل شد و پیامبر در روز غدیر امر حق تعالی را به اجرا رساند و فرمود: "هر که من مولای اویم، علی مولای اوست...".
 
۸. فتح القدیر: قال رسول الله(ص) إلی بریده: یا بریده ألست بالمؤمنین من أنفسهم؟ قلت: بلی یا رسول الله. قال: "من کنت مولاه فعلی مولاه".
 
۹. تفسیر رازی: نزلت الایة فی فضل علی بن ابی طالب(ع) و لما نزلت هذه الایة أخذ بیده و قال: "من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه". فلقیه عمر فقال: هنیئاً لک یا بن ابی طالب أصبحت مولای و مولی کل مؤمن و مؤمنة. و هو قول ابن عباس و البراء بن عازب و محمد بن علی.
 
۱۰. امالی، المحاملی: قال سعید بن جبیر عن ابن عباس: قال رسول الله(ص) : "من کنت مولاه فعلی مولاه".
 
۱۱. الکنی و الاسماء للدولابی: عن زید بن ارقم قال: کنا مع رسول الله(ص) بین مکة و المدینة إذا نزلنا منزلاً یقال له غدیر خم فنودی أن الصلاة جامعة فقام رسول الله(ص) فحمدالله و اثنی علیه ثم قال: "اَلستم تعلمون انی أولی بکلّ مؤمن من نفسه". قالوا: بلی نشهد انک أولی بکلّ مؤمن من نفسه. قال: "فانی من کنت مولاه فهذا مولاه" و اخذ بید علی.
 
حاصل اینکه زید بن ارقم می گوید: با رسول خدا(ص) بین مکه و مدینه در غدیر خم بودیم که ندای نماز جماعت داده شد، پس از نماز رسول خدا برخاست و پس از حمد و ثنای الهی فرمود: آیا نمی دانید که من به جان هر مؤمن از خودش اولی هستم؟ همه گفتند: بله، یا رسول الله! تو از نفس هر مؤمن به او سزاوارتری. آن گاه فرمود: "هر که من مولای او هستم، پس این مولای اوست"، درحالی که دست علی را بالا گرفته بود.
 
۱۲. شرح مذاهب اهل السنه: عن زید بن ارقم و البراء قالا: کنّا مع رسول الله(ص) یوم غدیرخم و نحن نرفع غصن الشجرة عن رأسه فقال:"ألا ان الله ولیی و أنا ولی کلّ مؤمن، من کنت مولاه فعلی مولاه" و فی غیر هذه الروایة: "اللهم وال من والاه و عاد من عاداه".
 
غدیر نقطه ثقل تاریخ است که تنها به مسلمانان اختصاص ندارد، که اگر داشت پیامبر در خطبه غدیر سخنانشان را با خطاب "یا معاشر الناس" برای مردم نمی‌گفتند. و چه زیبا فرموده امام شافعی گفته است: قَالُوا: تَرَفَّضتَ قُلتُ: کَلَّا مَا الَّرفضُ دینی وَ لا إعتِقادی
 
لکِن تَوَلَّیتُ غَیرَ شَکٍّ خَیرَ إمَامٍ وَ خَیرَ هَادی
إن کَانَ حُبُّ الوَلِیِّ رَفضاً فإنَّنی أرفَضُ العِبادَ
 
انتهای پیام/

------------------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها:
تفسیر نمونه، ایت الله مکارم شیرازی، ج5، ص12، دارالکتب الاسلامیه، چاپ 12. /ترمذی، محمد بن عیسی، بیروت، دارالفکر، ج12، ص175. /المصنف، ابن ابی شیبه، ج7، ص495، بیروت، دارالفکر، 1409. /معجم الکبیر، طبرانی، ج4، ص4. / تفسیر اللباب، ابن عادل، ج15، ص456؛ ارشاد العقل السلیم، محمد بن محمد العمادی (ابوالسعود) ج6، ص376. / الدر المنثور، جلال الدین سیوطی، ج3، ص323./ تفسیر القرآن العظیم، ابن کثیر، محقق سامی بن محمد، ج3، ص28، دارطیبه للنشر، 1420. /روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، آلوسی، ج5، ص67 ـ 68. / فتح القدیر، آلوسی، ج6، ص20. /مفاتیح الغیب، فخر رازی، ج6، ص113./ امالی، المحاملی(235 ـ 330)، اسماعیل بن محمد، ج1، ص36، دار ابن القیم و المکتبه الاسلامیه، 1991م. / الکنی و الاسماء، الدولابی(224 ـ 310)، احمد بن حمادبن سعید، ج5، ص38، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1420./ شرح مذاهب اهل السنه، ابن شاهین (385.ق)، احمد بن عثمان، ج1، ص104، مصر، مؤسسه قرطبه، 1415. / المستدرک علی الصحیحین، الحاکم، ابو عبدالله محمد بن عبدالله ، ج3، ص109. / مجمع الزوائد و منبع الفوائد، الهیثمی(807ق)، نورالدین علی بن ابی بکر، ج9، ص103، بیروت دارالکتب العلمیه، 1408. / السیره النبویه، اسماعیل بن کثیر(741)، تحقیق مصطفی عبدالواحد، ج4، ص417 ـ 419، دارالمعرفه للطباعه و النشر بیروت، 1396.
 

منبع: تقریب

کلیدواژه: رسول الله ص حدیث غدیر مولای او بن محمد محمد بن بن ابی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۶۷۵۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مسئولان عالی کشور نگاه ویژه به بوشهر داشته باشند

دریافت 34 MB

فیلم: محمد غلامحسینی

کد خبر 6088704